
Texte en Provence suivi de sa traduction française.
Nosto regioun, qu'es famouso pèr encapa lou mai de soulèu en Franço, fai tambèn vèire despièi l'antiqueta qu'es pas la darriero pèr s’óucupa d’aigo … Qu n’en farié lou mourre, parai ? Subretout à l’ouro que sian emé la questien mai que mai tihouso de trouba d’aigo bevablo pèr lou tiers de la poupulacioun moundialo…
Pas proun de pourgi sus soun territòri la meiouro aigo de vilo de Franço à-n-uno poupulacioun d'un milioun e mié de gènt dóu relarg marsihés, lou Despartamen di Bouco-dóu Rose aculis despièi 1995 à Marsiho lou sèti generau dóu Counsèu Moundiau de l'aigo. Aquelo istitucioun de l'Ourganisacioun di Nacioun Unido (ONU) venguè au nostre un pau coume uno counsacracioun, que n'es uno vertadiero. Venguè saluda lou gàubi marsihés emai prouvençau que soun despièi long-tèms recouneissu dins lou mounde entié e que la Soucieta dis Aigo de Marsiho Metroupòli e la Soucieta dóu Canau de Prouvènço n'en soun toujour li plus bèllis embassadouro. Pèr n'en douna la provo d'aquelo gestioun de trìo, vaqui quàuquis eisèmple que soun souvènti-fes de record de coustrucioun.
Pèr coumença, e raport is aquedu, se pòu n'en presenta tres que nous remandon à tres di gràndis epoco de l'istòri de Prouvènço : aquéu de Barbegau (siècle 1é), proche Arle, que menavo d'aigo à la moulinarié que lis istourian counsidèron coume la plus vièio fabrico dóu mounde; aquéu de Marsiho (siècle 13en) que n'en rèsto uno pichoto partido davans lou Counsèu Regiounau e qu'es lou soulet eisèmple d'aquedu de l'Age Mejan en Franço ; aquéu de Rocofavour (siècle 19en) que passo encaro vuei pèr lou pont-aquedu de pèiro lou mai grandaras dóu mounde.
Pièi, dóu coustat di canalisacioun, se pòu pas manca d'ounoura la memòri dóu Selounen Adam de Craponne vengu famous despièi que bastiguè soun canau en Prouvènço dóu Pounènt en 1554 pèr desvira l'aigo de Durènço.
Enfin, dóu coustat di reservo d'aigo mancan pas nimai d'eisèmple : lou lau de Serro-Pounçoun (Savino) qu'es lou segound lau artificiau lou mai vaste d'Europo retengu pèr lou barrage de terro lou mai gros d'Europo que fai sièis fes lou voulume de la piramido de Keops en Egito (pèr li barrage-vouto, se pòu nouta aquéu de Zola, lou paire de l’escrivan, proche Mount Ventùri, que fuguè en 1840 lou proumié coume acò en Franço), lou Palais Long-champ à Marsiho qu'es lou castèu d'aigo lou mai grand de Franço (si reservo d'aigo comton 1 200 pieloun de pèiro) sènso óublida l'estacioun d'apuramen proche l'Estàdi Orange Veloudrome qu'es vuei l'estacioun soutoterro la mai grosso dóu mounde.
Ansin, coume lou vesèn em'aquélis eisèmple - que pourrié n'agué d'autre -, Prouvènço s'amerito bèn soun titre de capitalo moundialo de l'aigo. Pamens, aquéli record dèvon nous faire resta proun umble davans l'aigo que rajo dóu roubinet : un liquide di precious dins uno regioun de la Mieterrano que sachè d'ouro fa d'obro de gigant pèr n'en mestreja la courso…